Venetya ve Noumidis iki bayan sahaf anılarla keşif masasında Nedret Bey ve Püzant Bey söyleşilerde... kitap sahaf blog otuzbirinci yazı...

Bu bölümde sahaflık ustalarını anıyoruz kısaca.

Teknenin güvertesinde güneşli bir gün, deniz açık; önde sınırsız kitaplar okyanusu ve kaptan köşkünde bayrak, çeşitli dillerde üst üste kitaplardan flamalar...

Kitaplarla soluk alıp verenler için bir liman...

Değerli İzleyici,

Püzant Bey, Nedret Bey hem iş ortakları, hem de ortak bir payda altında kitaplarla yaşıyorlar.

Bu ikili şimdi burada engingönüllle kısa paslaşmalar yapıyor ve kitap serüvenlerini topu taca atmadan sunuyorlar. Söyleşiyi izliyoruz.

Sevgi içtenlik...
Tekin SonMez, 08 Nisan 2011, Stockholm


Birşey ilgimi çekti! ‘Ustamdan dinlemiştim,’ dedi, Nedret Bey, bir anlatı sırasında. Bu ustalarınız.. sizin ustalarınız Püzant Bey, Nedret Bey ile aynı ustalar mı? Sizin de ustanız oldu mu Püzant Bey?

Tabii! Usta çırak hikayesi şöyle, tabii muhakkak ustalar olmuştur. (p)

Peki ne nasıl alıyor? usta mı sırları söylüyor, yoksa siz çaktırmadan mı alıyorsunuz bunu ustadan?

Yanında çalıştığım o kadar usta sahaflar olmadı ama benim ilk başladığım dükkan daha evvel Bayan Venetya’ya aitti. (p)

Bayan Venetya! Nerede idi dükkan o zaman?

Bu dükkan Tünel’de şu an müzik mağazası oldu numara 16 Müzik aletleri satan bir mağaza oldu. Venetya Hanım kitabın kurduydu, bilhassa yabancı dilde Almanca kitapları falan çok çok iyi bilirdi. (p)

Venetya Hanım, Alman asıllı mıydı?

Alman asıllı değildi, rum asıllıydı. Almanca çok iyi bilirdi. Daha sonra Bayan Noumidis’in dükkanında da çalıştım. Bayan Noumidis tam bir İstanbul hanımefendisi idi (p)

Bayan Noumidis! O da Rum herhalde.

Evet! Saat böyle beş çaylarına giden.. neydi, Divan Oteli’nde beş çaylarına giden bir hanımefendiydi o. Onu da.. Nedret de tanıdı.. ben de tanıdım, çok yakinen de dost olduk onlarla da yani... (p)

Bayan Venetya! Bayan Noumidis! Bu iki ustanın farklı özellikleri var mıydı. neydi?
İkisinin çok farklı özellikileri vardı. (p)

Dil bakımında mı özellikler.. farklı diller mi vardı yoksa?

Diller değildi yalnız.. Venetya dediğim gibi Bayan Venetya, kitabı çok iyi bilen, bir kurt... (p)

Kokusunu alan.. kitap kokusu alan bir kurt mu?

Evet! Kokusunu.. kitap kokusu alan.. tabii öyleydi. Bayan Venetya’nın mesela dükkanına gittiniz.. şu kitabı aldınız elinize değil mi, çıkardınız raftan aldınız! ‘Yavrum, ben ona bir bakayım,’ derdi! Onu dedi mi siz o kitabı alamazsınız. (p)

Bayan Venetya; ‘yavrum, ben ona bir bakayım,’ dedi mi yandınız, demek Püzant Bey? Alamazsınız! Harika birşey! Kitabını satamayan biri daha işte, peki ya öteki? Bayan Noumidis?

Öteki öyle değildi! İsterseniz indirim bile yapardı Bayan Noumidis, güzel bir indirim bile yapardı. (p)

Bu iki ustada neden böyle bir fark.. var mı sahaflıkta bu tür özellikler?

Öteki.. çünkü.. öteki şöyle öteki matmazel çünkü kitapla ilgili değildi Tekin Bey.(n)

Hangisi matmazel.. Bayan Noumidis mi Bayan Venetya mı Nedret Bey?

Matmazel Noumudis matmazel Noumudis aslında kitapçılıkla ilişkisi olan bir hatun değil aslında o, sadece ve sadece babası olan, babası kitapçı meşhur Miltiyadis Noumidis’in dükkanını devam ettirmek ve onun adını ve anısını yaşatmak üzere o dükkanda var olan bir insandı. (n)

Hangi yıllar doğum tarihleri? Yüzyılın başı mı?

Noumidis mi? Noumidis tabii, 1910’lu 20’li yıllarda doğmuş bir hanımdı. Babası ise daha eski doğumlu. 1890’lar falan.. 1940’lı yıllarda, 45’temi, 50’demi o civarda da Miltiyadis Noumidis ölüyor. (n)


(Sürecek)
Fotoğraflar: Feryal Özkale Sönmez